Hiện tượng trái đất đang nóng lên và kéo theo các hệ quả biến đổi khí hậu đang là vấn đề toàn cầu. Dạy con bảo vệ môi trường ngay từ hôm nay là góp phần tạo ra một thế hệ tương lai biết yêu quý hành tinh và trân trọng những gì các con đang có, đồng thời có ý thức bảo vệ, tôn tạo những gì mà thiên nhiên và trái đất ban tặng. Tương lai hành tinh của chúng ta sau này thế nào phụ thuộc rất nhiều vào cách ứng xử với môi trường của thế hệ mầm non ngày hôm nay.
Những bài học thực tế trong cuộc sống dưới đây sẽ dạy con những kiến thức căn bản nhất về bảo vệ môi trường. Bảo vệ môi trường là cụm từ chỉ chung trong việc bảo vệ, tôn tạo những gì mà trái đất mang lại cho con người. Nhưng nó khá xa vời so với thực tế, hãy để con hiểu rằng bảo vệ môi trường không chỉ là việc của tổ chức toàn cầu mà là việc làm ngay từ hôm nay của mỗi con người.
- Sử dụng điện, nước đúng cách và tiết kiệm
Việc sử dụng điện nước tiết kiệm trước tiên là tiết kiệm tiền cho gia đình, hãy dạy con:
- Tắt đèn khi không sử dụng đến.
- Không mở tủ lạnh thường xuyên.
- Tắt quạt, máy lạnh để tận dụng khí trời cũng là tiết kiệm điện năng và bảo vệ môi trường.
Hãy cho con biết giá của một số điện và khi con sử dụng hoang phí như không tắt đèn không sử dụng đến trong vòng một giờ con sẽ làm lãng phí bao nhiêu tiền của gia đình.
Cần cho con biết điện năng được sản xuất chủ yếu từ than đá, dầu mỏ và gas… là năng lượng quý giá của hành tinh và đang dần cạn kiệt, cứ 1 Kwh điện được phát ra tương đương với 0.7 – 1kg khí CO2 thải ra môi trường, đây là nguyên nhân chính gây nên hiện tượng nóng dần lên của trái đất.
Hiện tượng nóng dần lên gây ra các biến đổi khí hậu như hạn hán, mất mùa, bão, lũ lụt và sóng thần,… ba mẹ có thể lấy dẫn chứng về các hình ảnh của các thiên tai để giúp con hình dung rõ hơn sự nguy hại của việc tàn phá môi trường.
- Phân loại rác và vứt rác đúng nơi quy định
Rác thải sinh hoạt là thứ sinh ra hàng ngày xung quanh con người, nếu con vứt rác không đúng nơi quy định không chỉ làm bẩn môi trường sống của gia đình mà còn là trường lớp, đường phố. Hãy kịch liệt phản đối và có hình phạt nhất định khi con vứt rác sai nơi quy định. Đây không chỉ là bảo vệ môi trường mà ba mẹ còn đang dạy con quy tắc ứng xử xã hội của những người văn minh.
Hãy cho con biết cách phân biệt các loại rác khác nhau:
Vd: Rác có thể đốt: rác nhà bếp
Rác không thể đốt: các chai nhựa PVC.
- Giải thích cho con nguyên nhân dẫn đến tuyệt chủng của các loài động vật và hệ quả mang lại
Bài học này ba mẹ cần linh hoạt để dạy con, ví dụ: dưới 5 tuổi con biết về voi ma mút và rất yêu thích con vật này. Nhưng vì sao voi ma mút đã tuyệt chủng, ba mẹ có thể lấy dẫn chứng với các loài động vật bị tuyệt chủng khác dưới tác động của con người như chặt phá rừng, tàn phá môi trường sống và săn bắn giết hại.
Khi con lớn hơn bắt đầu học về chuỗi sinh học ba mẹ có thể lý giải cặn kẽ việc mất đi một loài trong chuỗi thức ăn sẽ ảnh hưởng như thế nào tới các loài khác trong cùng chuỗi. Những bài học này rất thú vị và nhiều giá trị bởi đa phần trẻ em đều rất yêu thiên nhiên và thích các kiến thức về sinh học.
- Cho con tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường như trồng cây, tái chế nguyên liệu, nhặt rác…
Cùng con lý giải tác dụng của việc trồng cây là như thế nào? Cây xanh mang lại những giá trị gì cho con người?
Việc xả rác không chỉ ảnh hưởng đến môi trường sống của con mà còn làm ô nhiễm môi trường. Những bài học này rất thực tế như những lần đi qua bãi rác không đúng quy định tạo ra không khí ô nhiễm với mùi hôi, ruồi muỗi, vi khuẩn… làm ô nhiễm môi trường nước.
- Là tấm gương thực hiện những gì đã dạy con trong bảo vệ môi trường
Bài học giá trị nhất mà một đứa trẻ nhận được có lẽ là có người cha người mẹ là tấm gương sáng trong bảo vệ môi trường.
Mỗi hành động của ba mẹ đã là khuôn mẫu để cho con học tập. Mỗi chúng ta cần ý thức việc bảo vệ môi trường từ đó mới mong tác động và lan tỏa đến thế hệ sau.
Mọi sự giáo dục đều đem về con số 0 khi chính ba mẹ không làm gương cho con trẻ.
LƯU Ý TRONG DẠY CON BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG THEO TỪNG ĐỘ TUỔI, THEO HIỂU BIẾT CỦA CON
Đối với mỗi nhóm tuổi khác nhau, sự hiểu biết khác nhau thì bài học về bảo vệ môi trường cho con cũng có nội dung và cách giảng dạy khác nhau.
Ba mẹ có thể xem một vài ví dụ dạy con bảo vệ môi trường dưới đây:
*Nước:
- Bên cạnh việc dạy con vệ sinh răng miệng, ba mẹ cũng hãy nhắc bé tắt vòi nước khi đang chải răng hay khi đang chà rửa với xà bông.
- Có thể hướng dẫn con mình những điều đơn giản như: mở nước vừa đủ dùng, tiết kiệm nước bằng cách giữ lại nước rửa rau để tưới cây hay tráng cho trôi bớt dầu mỡ bám trên bát đĩa trước khi rửa.
*Năng lượng:
- Hãy đề ra quy tắc: phải tắt Ti vi và máy tính trước khi ngủ.
- Hãy bảo đảm con không mở cửa tủ lạnh quá lâu hay đóng cửa tủ không chặt, làm hơi lạnh thoát ra ngoài và tốn điện. Và thay vì bật ngay máy sưởi hay máy điều hòa khi thấy lạnh hoặc nóng, bé có thể choàng thêm một cái khăn hay mở rộng cửa sổ.
*Thức ăn:
- Cả gia đình có thể cùng nhau làm một khu vườn nho nhỏ xinh xinh với vài loại rau đơn giản. Hướng dẫn con từ khâu gieo hạt, chăm sóc, tưới nước cho cây. Đó là một cách rất tốt để nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên ở bé. Ba mẹ cũng hãy cho con thấy hành động bảo vệ môi trường của mình như hạn chế dùng túi ni lông chẳng hạn.
- Ba mẹ hãy dạy con quan tâm đến những lựa chọn tốt cho sức khỏe, để con tham gia vào quá trình mua sắm và chuẩn bị bữa ăn cho gia đình. Trong lúc đó, giảng giải cho con những điều cần biết về thực phẩm, cách chọn và sử dụng,… Đây cũng là một kỹ năng mà con bạn nên dần được học.
*Rác:
- Để giúp con nhận biết được thứ gì có thể tái chế được và thứ gì không, ba mẹ có thể cùng con chơi trò hỏi đáp ngắn như:
+ “Hộp pizza dính nhiều dầu mỡ có tái chế được không?” – “Không, vì dầu mỡ ngăn cản quá trình tái sinh. Tuy nhiên cái nắp hộp không dính dầu mỡ có thể xé ra và đem đi tái chế được”. + + “Hộp giấy đựng sữa có tái chế được không?” – “Không, bởi vì lớp sáp bên trong hộp không tái chế”.
+ “Nắp chai bằng kim loại (như nắp chai Coca hay Pepsi)?…”
- Dạy con tập tìm cách sửa đồ vật trước khi nghĩ đến chuyện mua mới, ba mẹ có thể bày con làm một quyển sổ tay xinh xinh từ những tờ giấy in một mặt và vỏ hộp ngũ cốc hay vỏ hộp bánh, thậm chí làm một quyển sổ tay từ những quyển cataloge có in hình hai mặt cũng rất thú vị./.